Eind vorig jaar hebben jullie al kunnen zien welke recensie-exemplaren nog ongelezen in mijn kast stonden, maar ik kan de eerste alvast afstrepen. Als tweede boek in 2020 las ik namelijk ‘Het schaduwjaar’ van Kim Liggett uit. Benieuwd wat ik over dat boek te zeggen heb? Lees dan snel door.
Niemand praat over het genadejaar. Het is verboden. Meisjes krijgen hun hele leven te horen dat ze de kracht hebben om mannen te verleiden en andere vrouwen gek te maken van jaloezie. Men gelooft dat de huid van jonge vrouwen een krachtig extract afstoot. Daarom worden ze voordat ze zestien jaar worden verbannen naar de wildernis, zodat ze gezuiverd en klaar voor het huwelijk kunnen terugkeren. Maar niet iedereen zal het overleven. Tierney James droomt van een beter leven: een samenleving die geen vrienden en vrouwen tegen elkaar opzet. Maar als haar eigen genadejaar dichterbij komt, realiseert ze zich al snel dat de extreme leefomstandigheden daar niet haar grootste probleem zullen zijn. Het zijn ook niet de stropers die zich in het bos schuilhouden; mannen die wachten op hun kans om een van de meisjes te vermoorden en zo hun fortuin te maken op de zwarte markt. De grootste bedreiging voor de genadejaarmeisjes zijn ze zelf.
Best of YA (van Goor) ~ 395 pagina’s ~ september 2019 ~ ISBN: 9789000369768
Ze heeft er jaren tegenop gezien, maar nu is het ook voor Tierney zover: het genadejaar. Ieder jaar worden meisjes voor hun zestiende verjaardag naar een mysterieuze plek gestuurd en moeten daar samen een jaar zien te overleven. Allemaal met de hoop dat deze meisjes hun ‘magie’ verliezen en daarna als trouwe echtgenoten een gezin stichten of gaan werken in het buitengebied. Voor Tierney klinkt alleen al dat eerste verschrikkelijk. Ze wil vrij kunnen zijn en heeft geen sluier nodig om zich gebonden te voelen. Maar dat is voor latere zorg. Eerst moet ze het genadejaar zien te overleven (en dat is in de afgelopen jaren niet iedereen gelukt). Alleen aangezien niemand over dit jaar mag praten, weten de meisjes ook niet wat hen te wachten staat. Zijn er – zoals de geruchten gaan – echt stropers die zich in het bos schuilhouden, op zoek naar meisjes om te villen en met hun lichaamsdelen een fortuin te maken op de zwarte markt? En wat als jouw magie je naar dit magische bos stuurt? Tierney denkt het wel aan te kunnen. Haar vader heeft haar de afgelopen jaren de kennis gegeven om voor zichzelf te zorgen, op welke plek dan ook. Maar kan ze dat ook als de groep zich tegen haar keert en ze echt op zichzelf aangewezen is: zonder eten, goed water en warmte?
Ik heb dit boek gekregen van de uitgeverij. Dit beïnvloedt mijn mening niet.
Veel goede reacties
‘Het schaduwjaar’ van Kim Liggett heeft me verrast! Ik was – door alle positieve reacties van mijn medebloggers – lichtelijk sceptisch geworden: zou dit boek echt zo goed zijn als werd beweerd? Emmy noemde dit boek namelijk ‘de meest intense Young Adult die ze ooit heeft gelezen’, Jessica vond het verhaal ‘verrassend en onvoorspelbaar’ en Kwante noemde dit ‘het beste boek tot nu toe in 2019’. En dit is slechts een selectie van alle reacties bij de vijfsterrenrecensies, die ‘Het schaduwjaar’ ontving. Ik was bang dat het mij zou tegenvallen. Daarom liet ik dit boek iets langer dan verwacht ongelezen in mijn kast staan. Maar eens moet je het toch ontdekken én wat ben ik blij dat ik dat heb gedaan. Ik kan mij namelijk (grotendeels) vinden in de reacties van mijn medebloggers. Ik vloog door de fijne schrijfstijl door het verhaal heen, raakte vooral geïntrigeerd door de verhaallijn en raakte oprecht betrokken bij het lot van hoofdpersonage Tierney. Nu is het namelijk haar beurt: het genadejaar staat voor de deur. In elk deel (voor, tijdens en na) uit dit boek raak je weer nieuwsgierig over wat er staat te gebeuren. Krijgt ze echt geen sluier (en als ze er wel één krijgt: van wie dan wel?), weet ze het genadejaar te overleven en wat staat haar te wachten als ze thuis komt? Deze opkomende vragen zorgen er automatisch voor dat je moet doorlezen.
Niemand praat over het genadejaar. Dat is verboden. Ons is gezegd dat we over de macht beschikken om volwassen mannen uit hun bed te lokken, jongens tot waanzin te drijven en echtgenotes gek te maken van jaloezie. Ze geloven dat onze huid een sterke lustopwekkende stof uitscheidt, de krachtige essentie van jeugdigheid, van een meisje dat op het punt staat vrouw te worden.
Filmisch geschreven
Maar wat staat haar te gebeuren in dat genadejaar? Aangezien niemand over dit jaar mag spreken en dat dus ook niet doet, weet Tierney niet wat ze kan verwachten. Zouden er echt stropers op de loer liggen die de deelnemers naar het bos sturen en vervolgens levend villen? En hoe zit het met die magie? Alle zestienjarige meisjes worden erheen gestuurd om hun magie te verliezen, maar wanneer komt het en hoe zit dat precies? Dit maakt ‘Het schaduwjaar’ voornamelijk heel spannend. Jij weet net zo weinig als Tierney en dat maakt dat je wel wil doorlezen. Ik ga hier dus ook niet zoveel over zeggen: dat mag je als lezer zelf gaan ontdekken. Maar je ziet het door de fijne schrijfstijl zo voor je neus gebeuren. Niet zo gek dat ik me nu al verheug op de verfilming. Ik hoop zo erg dat ze dit goed gaan doen – want dan kan dit boek net zo succesvol worden als The Hunger Games-reeks. ‘Het schaduwjaar’ is namelijk ook krachtig: hoe Tierney als enige probeert iets te veranderen in het genadejaar (de vergelijking met Katniss Everdeen uit The Hunger Games is snel gemaakt), hoe ze strijdt voor het recht van vrouwen (#feminisme) en de lichte bloemensymboliek. Ze is gewoon een heel fijn personage om te volgen en je mee te identificeren. Je snapt wat ze wil bereiken en ze laat zich niet makkelijk meesleuren met de waan van de dag.
Op mijn zenuwen werken
Maar dat dacht ik over hoofdpersonage Tierney. Er was een ander personage dat behoorlijk op mijn zenuwen werkte – en dat is zacht uitgedrukt. Stiekem ben ik heel benieuwd naar het verhaal van dit genademeisje. Wat bezielde haar om het de andere meisjes zo moeilijk te maken en wat wilde ze precies bereiken? Van mij mag er daarom prima nog een verhaal komen, geschreven vanuit haar perspectief. Ik weet dan in ieder geval zeker dat ik dat boek zonder twijfel oppak. Datzelfde geldt voor een eventueel vervolg vanuit het perspectief van Michael. Michael is al jaren de beste vriend van Tierney en blijft dus moederziel alleen achter als zij wordt weggestuurd om haar magie kwijt te raken samen met de andere meisjes. Wat heeft hij gedaan in de tussentijd in deze voor oorsprong mannenwereld (want ‘Het schaduwjaar’ mag dan heel feministisch ogen, maar is zeker niet haatdragend naar de mannen toe) en wat had hij te maken met het enorm verrassende einde? Daar ga ik natuurlijk niet op antwoorden. Maar die wending zag ik echt niet aankomen. Stiekem vraag ik me nu af of ik hints niet heb opgepakt of dat het echt zo verbluffend was. Een succes, dat is zeker.
‘Deze weg is geplaveid met bloed, ons eigen bloed, maar dat was niet voor niets. Vanavond komt er een einde aan het genadejaar.’ Als ik mijn adem uitblaas, realiseer ik me dat ik niet in het bos ben, dat ik niet bij dat meisje ben, maar hier, in deze bedompte kamer, in mijn bed, en dat mijn zussen naar me staren.
Conclusie
‘Het schaduwjaar’ van Kim Liggett heeft wel een beetje mijn hart gestolen. Hoewel ik dit boek niet direct zou uitroepen tot ‘het beste boek van het jaar’, snap ik wel waarom mensen zo lyrisch zijn. Het is magisch, spannend, krachtig, verrassend en een tikkeltje gruwelijk hier en daar. Aangezien niemand over het genadejaar wil praten, weet je net zoveel als het fijne hoofdpersonage: bijna niets. Je moet het verhaal dus echt op je af laten komen. Maar dat is het fijne: door de opbouw heb je in elk deel weer te maken met vraagtekens, die je geboeid houden. Je moet gewoon doorlezen om erachter te komen óf Thierneys wens om geen sluier te krijgen uitkomt, wat haar te wachten staat tijdens het genadejaar, wat haar magie is (en of ze die weet kwijt te raken), of ze weet te overleven en wat er staat te gebeuren als (en wanneer) ze terugkeert. Ik zou nog zoveel meer over ‘Het schaduwjaar’ kunnen vertellen, maar ik wil dat je dat zelf ontdekt. Het maakt namelijk dat je bijna zelf vleugels krijgt en door dit boek heen vliegt. Ik vergelijk dit boek zo met The Hunger Games en toch heeft ‘Het schaduwjaar’ ook weer iets dat vernieuwend is. Ik kan in ieder geval niet wachten om dit boek in een verfilming te zien of gewoon een tweede deel te lezen. Dan begin ik sowieso zonder de scepticisme! Dat Kim Liggett een verhaal levendig weet op te schrijven, is namelijk één ding dat zeker is.
En heb jij dit boek al gelezen? Dan ben ik heel erg benieuwd wat jij ervan vond. Ben je teleurgesteld of positief verrast? Ik hoor het graag in de reacties hieronder.
