Op deze Eerste Kerstdag wil ik graag stilstaan bij een emotioneel en toch prachtig boek. Ik heb het over ‘Je bent niet alleen’ van Isa Hoes en Merlijn Kamerling. Benieuwd wat ik erover te zeggen heb? Lees snel meer.
In hun eerste gezamenlijke boek Je bent niet alleen beschrijven moeder Isa Hoes en zoon Merlijn Kamerling hoe het is om te rouwen om iemand die heel dicht bij je stond. Zo dichtbij dat door het wegvallen van die persoon je leven totaal anders wordt. In het geval van Isa en Merlijn was die persoon een echtgenoot en vader, Antonie Kamerling, maar dit boek is herkenbaar voor iedereen die een broer, zus, kind, ouder of partner verloren heeft. Isa en Merlijn reiken handvatten aan om met zulk intens verdriet om te gaan. Ze beschrijven hoe zij hun grote verlies hebben moeten verwerken. Ze gaan in op de verschillende fases van rouw, hoe je dicht bij jezelf kunt blijven, hoe je grenzen aan kunt geven, hoe je je voorbereidt op de klappen die nog gaan komen, hoe je het verstikkende verdriet niet de overhand laat krijgen, maar ook hoe je leert er niet voor weg te lopen.
Boekerij ~ 224 pagina’s ~ februari 2022 ~ ISBN: 9789022595015 ~ Bol.com
Isa Hoes en Merlijn Kamerling, moeder en zoon, hebben afzonderlijk elkaar al eens een boek geschreven over hoe zij omgingen met de dood van hun man en vader Antonie Kamerling, maar speciaal voor de krachtige non-fictie ‘Je bent niet alleen’ hebben ze hun krachten gebundeld. In dit boek vertellen ze hoe deze rouwperiode voor hun is geweest, door welke stadia zij zijn gekomen en wat ze ervan hebben geleerd, zoals hoe je je verstikkende verdriet niet de overhand kan laten nemen. Dit doen ze niet om medelijden op te wekken, maar juist om ook andere mensen te helpen. De dood hoort namelijk nu eenmaal bij het leven, dus er zal een moment komen dat ook jij ermee te maken krijgt. Of het dan gaat om een ouder, een oom, broer, zus of een dierbare vriend. Zonder oordeel hopen deze twee – geheel op hun eigen manier – jou een handje te helpen. Al is het maar een kleine. Je weet nooit wat je eruit kan halen.
Ik heb dit boek geleend bij de bibliotheek.
‘Je bent niet alleen’ van Isa Hoes en Merlijn Kamerling
Na het verschijnen van zowel ‘Toen ik je zag’ als ‘Nu ik je zie’ hebben Isa Hoes en Merlijn Kamerling, moeder en zoon, allebei voor de tweede keer weer de woorden gevonden om te beschrijven wat de dood van ‘man’ en ‘vader’ Antonie Kamerling met ze heeft gedaan. Daar is het krachtige, kwetsbare, emotionele en vooral liefdevolle ‘Je bent niet alleen’ uit voortgekomen. Een boek dat ik met een brok in mijn keel heb gelezen.
Ze willen namelijk met dit boek niet alleen hun eigen verhaal wéér vertellen, maar juist andere mensen iets bieden dat hen kan helpen. In welke fase van een rouwproces je dan ook zit en wie je in je leven dan ook kwijt bent geraakt. Dit doen ze vooral zonder oordeel, want als er één ding bij rouwen buiten kijf staat, is dat er geen ‘goed’ of ‘fout’ is of dat er een maniertje is om er ‘snel’ en ‘goed’ doorheen te gaan. Ieder proces is namelijk anders. En dat weten zij natuurlijk (en helaas) als de beste.
Elke dag zul je een reden moeten vinden om op te staan, om de dingen te doen die gedaan moeten worden, om de zin van het leven weet te vinden, om grote en kleine beslissingen te nemen voor de toekomst, om de feestdagen door te komen, vakantie te regelen, verjaardag te vieren en ga zo maar door. En dan noem ik alleen nog maar de highlights uit een leven. Iedere dag is er wel iets waarvan je denkt, eh… wat moet ik ermee?
Helpende hand
Waarom dan toch een boek, zou je misschien denken. Isa Hoes en Merlijn Kamerling willen met ‘Je bent niet alleen’ echt mensen een hand toereiken die dat nodig hebben. Eén quote uit dit boek vat het eigenlijk precies samen: “Tips, suggesties, steun of gewoon de wetenschap dat je niet de enige bent die zich zo verschrikkelijk heeft gevoeld of nog steeds voelt”, zo luidt het. En dit doel verliezen ze dan ook geen moment uit het oog. Ze vertellen openhartig over door welk proces zij zijn gegaan, wat hen heeft gedreven, wat ze er anno nu nog altijd van merken en het belangrijkste van alles: door goudeerlijk te zijn. Zowel naar elkaar als naar de lezer. Iets wat je enkel kan toejuichen als lezer aan de zijlijn.
Hoe mooi en goed ik dat ook vond, toch was er nog iets wat ik persoonlijk enorm kon waarderen. Dat waren de gesprekken die Isa Hoes en Merlijn Kamerling ook weer met andere bekende mensen hadden. Of dat nu Humberto Tan was die onlangs zowel twee broers als zijn moeder is verloren; Edwin Spee en Julian van de Kamp die het hadden over de dood van vrouw en moeder Bibian Mentel of Xandra en Lola Brood over het verlies van Herman: ieder gesprek gaf weer iets nieuws. Een nieuw inzicht, een nieuwe boodschap of gewoon kennis over een bepaald persoon en hoe zij denken over de dood.
Geen onderwerp onbesproken
Ook hierbij wordt dan weer geen moment geschuwd. Er wordt bijvoorbeeld ook gesproken over bevrijdend de dood van iemand kan zijn. Dat klinkt voor sommige mensen misschien gek, maar dat is het niet. Vooral als er een heftige periode aan vooraf ging en de persoon in kwestie daarbij zichzelf verloor. Ik heb dit onderwerp – dat toch gezien wordt als taboe – niet eerder in een boek voorbij zien komen. Alleen al daarmee scoort dit boek wat mij betreft nog meer punten dan het al deed.
En wat kan ik er nog meer over zeggen? ‘Je bent niet alleen’ is emotioneel, krachtig, leest door de korte hoofdstukken goed weg en voelt ondanks deze heftige thema’s niet eens zo zwaar aan. Dat heeft er dan weer mee te maken dat het geschreven is vanuit twee mensen die allebei weer anders om zijn gegaan met de situatie en dat nog altijd gaan. Logisch ook als je kijkt naar welke rol Antonie Kamerling in beide levens had. Maar juist dat maakt dat meer mensen zich erin kunnen herkennen.
Op een dag is het zover: iemand van wie je heel veel houdt, is dood. De handen waar je in kneep, knijpen niet meer terug. De ogen die je altijd aankeken, kijken nergens meer naar. Hoewel de dood altijd ditzelfde effect heeft, is geen enkel overlijden hetzelfde.
Conclusie
Sommige boeken lees je en vergeet je snel weer, maar dat is duidelijk niet het geval bij ‘Je bent niet alleen’ van Merlijn Kamerling en Isa Hoes. Dit boek valt niet zomaar in een paar woorden samen te vatten. Het is emotioneel, goudeerlijk, inspirerend en vooral een boek waarvan ik zeker weet dat het mensen gaat helpen. Niet omdat er nu precies een stappenplan instaat hoe je zo snel mogelijk moet rouwen, want die bestaat niet. Maar toch weten Merlijn en Isa wel de woorden te vinden om mensen te laten merken dat ze niet alleen zijn in hun rouwproces. Hoe zwart het op het begin misschien ook kan lijken.
Dit krijgen echt niet alle auteurs voor elkaar. Ik denk dat het Isa en Merlijn wel is gelukt door zichzelf bloot te geven, door te vertellen waar zij tegenaan liepen en ook door zichzelf en elkaar onder de loep te nemen. Ze schuwen geen moment en dat maakt dit boek juist zo krachtig. Dit gebeurt overigens in combinatie met verhalen van andere bekende mensen die op wat voor manier dan ook met de dood te dealen hebben. Er zal dan ook een verhaal inzitten die herkenbaar voor je is en waar je steun uit kan halen. En precies dat bewijst dat deze twee met dit toegankelijk geschreven verhaal hun doel echt hebben bereikt. Mijn complimenten!
Heb jij al eens een boek van Isa Hoes en/of Merlijn Kamerling gelezen? Ik ben heel benieuwd hoe jij er tegenaan kijkt. Laat het me dus gerust weten in de reacties hieronder.
