Ik moet dit doen – Maren Stoffels

Het is weer tijd voor een nieuwe recensie. Onlangs las ik het jeugdboek ‘Ik moet dit doen’ van Maren Stoffels en daar heb ik zeker nog wat over te zeggen. Ben je benieuwd? Scroll dan snel naar onder en lees de rest.

Linkertegel, boventegel, rechtertegel, ondertegel, middentegel. Tik, tik, tik, tik, tik. Simon heeft een dwangstoornis. Hij moet altijd alles controleren en ontwijkt bepaalde getallen. Tijdens een dwang-kamp leert hij Jasmin kennen, een meisje met extreme smetvrees. Als Jasmin wegloopt, is Simon de enige die haar kan vinden. Alleen moet hij daarvoor wel eerst zijn eigen dwang opzijzetten…

Uitgeverij Leopold ~ 161 pagina’s ~ juni 2020 ~ ISBN: 9789025878979

“Linkertegel, boventegel, rechtertegel, ondertegel, middentegel. Eén, twee, drie, vijf.” De jonge Simon hoort constant een stemmetje in zijn hoofd: als hij bepaalde handelingen niet uitvoert, kan er weleens wat ergs gebeuren met hem of zijn familieleden. Toch ziet hij dit niet als belemmering, en al helemaal niet als probleem. Het is voor hem meer een soort veiligheid, dat hij controle heeft over de situatie door bepaalde dingen te doen. Tja, dachten zijn familieleden daar maar net zo over. Simon wordt namelijk nog net niet in de bus gegooid op weg naar De Waag-weken. In twee weken tijd zou hij van zijn dwang af worden geholpen, maar zo erg is het toch allemaal niet? In de bus ontmoet hij – of hij daar nu op zit te wachten of niet – zijn kampgenoten. De één laat zich pas zien als zijn haren en kleding perfect zitten, terwijl de ander bang is om over te geven en daarom alleen maar chips eet. Ook Jasmin is één van hen. Door een bepaalde situatie in het verleden heeft ze behoorlijke smetvrees ontwikkeld en dat heeft niet alleen haar veranderd, maar ook de relatie met haar beste vriendin. Gewapend met handgel voor een heel weeshuis, haar tas omrolt in plastic en een eigen slaapzak gaat zij De Waag-weken aan. Is het genoeg om haar van haar dwang af te helpen?

Ik heb dit boek gekregen van de uitgeverij. Dit beïnvloedt mijn mening niet.

Begrip voor dwangstoornissen

Maren Stoffels mag de afgelopen tijd dan vooral indruk hebben gemaakt met haar spannende boeken als ‘Fright Night’, ‘Room Service’, ‘Black Friday’ en ‘Escape Room’, maar duidelijk is dat deze auteur nog veel meer in haar mars heeft. ‘Ik moet dit doen’ komt namelijk direct binnen. Het voelt door de manier waarop Maren Stoffels alles beschrijft en ons een kijkje gunt in de gedachtes van deze hoofdpersonages bijna of je zelf dwanghandelingen hebt. Daarmee wil ik niet zeggen dat ik mijzelf voor de volle honderd procent hierin kan verplaatsen, maar het maakt het allemaal wel heel begrijpelijk. En dat maakt dat dit boek nog een stapje verder gaat dan bijvoorbeeld het tv-programma ‘Levenslang met dwang’ waar ik aan dacht. Nu krijg je door de twee verschillende perspectieven (die goed van elkaar te scheiden zijn door de verschillende lettertypes) echt een idee hoe het voor het personage is. Ze zien het misschien niet eens direct als probleem als wel een manier om veiligheid te waarborgen, maar het zit hen op wat voor manier wel in de weg.

Maar dan zie ik het aantal ramen van de bus. Waarom is me dat niet eerder opgevallen? Ik sta hier al minstens een kwartier! Maak het goed. Hoor je me? En snel een beetje. Ik grijp de rits van mijn rugzak beet. Open, dicht, open, dicht, open, dicht, open…. Je hebt niet geteld!

Bijzondere vriendschap

Stukje bij beetje worden Simon, Jasmin en alle andere karakters op de Waag-weken uitgedaagd om ermee aan de slag te gaan. Als lezer kun je dat alleen maar toejuichen. Wat ik daarbij mooi vond, is de vertrouwensband die wordt gecreëerd. Iedereen moet het zelf doen en op zijn eigen manier, maar je merkt al gauw dat Jasmin en Simon naar elkaar toetrekken als buitenbeentjes van de groep. De andere leden werkten me af en toe behoorlijk op mijn zenuwen met hun gemene acties die je op zo’n kamp niet zo snel verwacht, maar dat maakt wel dat Jasmin en Simon nog meer naar elkaar toe groeien. Deze vriendschap is prachtig en zorgt er alleen maar voor dat ze elkaar versterken. Behalve als het echt dreigt mis te gaan en iemand eens flink om zich heen gaat slaan. Natuurlijk hoop je dat alles goed komt en dat Simon het niet zo ver laat komen dat hij er vanaf wordt gestuurd, maar dat maakt ‘Ik moet dit doen’ naast heftig ook direct een beetje spannend en aantrekkelijk om door te lezen.

Zichtbaarheid

Dwanghandelingen zijn er in verschillende soorten en maten. De één zichtbaar (zoals bij Simon die constant zijn rits open en dicht moet doen of bij Jasmin die in de bus op een vuilniszak gaat zitten), maar er zijn er ook zat die je niet zomaar kunt zien (zo komt een karakter altijd te laat omdat hij er perfect uit moet zien). Ik vind het krachtig dat Maren Stoffels ze allemaal wat ruimte geeft om hun verhaal te doen. Juist dit kan dan ook zeker zorgen voor bewustwording en acceptatie in het dagelijkse leven. Het geeft een soort van hoop voor mensen die misschien wel in een soortgelijke situatie zitten. Je kunt namelijk geholpen worden als je er maar over praat. Juist door haar open en toegankelijke manier van schrijven zorgt deze boodschap ervoor dat dit onderwerp eindelijk uit de taboesfeer wordt gehaald. Misschien had het einde daarentegen nog wat verder uitgewerkt kunnen worden met een goede epiloog. Maar al met al is ‘Ik moet dit doen’ zeker een boek waar Maren Stoffels heel trots op mag zijn.

Ik voel een stevige hand om mijn pols, nog eentje om mijn andere. ‘Goed zo, Simon.’ Dit is niet de stem van mijn vader. Wie is dit dan? Ik spartel, maar het heeft geen zin meer. Mijn benen schoppen opnieuw in de lucht, iemand tilt me op! ‘Ik breng je de bus in, rustig maar.’ ‘Nee!’ Mijn stem slaat over, laat me in de steek. ‘Niet doen, ik heb geen dwang, ik…’

Conclusie

‘Ik moet dit doen’ van Maren Stoffels trok vooral mijn aandacht vanwege het originele onderwerp. Ik heb zelf nog nooit een boek gelezen of überhaupt te maken gehad met een personage met dwangneuroses. En dat terwijl Maren Stoffels laat zien hoe belangrijk het is om het hier wel over te hebben! Het komt namelijk in zoveel verschillende soorten voorbij. De ene dwang zichtbaar voor onbekende, maar er zullen ook genoeg dwangneuroses zijn die je als buitenstaander niet zomaar ziet. Terwijl iemand daar in zijn hoofd wel altijd mee bezig is. Daarom is dit boek zo’n aanrader. Naast dat Maren Stoffels het gewoon heel toegankelijk heeft gemaakt – door zowel haar eenvoudige schrijfstijl als de diverse lettertypes (waar ik normaal minder fan van ben, maar hier werkt het) – krijg je echt inzicht wat zo’n dwanghandeling met iemand doet. Dat maakt gewoon dat ik dit boek aan meer mensen wil aanraden. Naast de hoop die eruit springt, is het ook gewoon een mooi verhaal over jonge mensen die zich ergens voor moeten inzetten. Het einde had misschien nog iets sterker gekund (aangezien ik dacht: wat nu?), maar al met al kijk ik hier zeker positief op terug!

Heb jij al weleens een boek van Maren Stoffels gelezen? Laat dan vooral weten wat je van haar boeken vindt. Ik weet niet of het al duidelijk is, maar ik ben in ieder geval groot fan.