De eerste maand van 2020 is alweer bijna voorbij. In die eerste 30 dagen heb ik maar liefst 7 boeken gelezen (en wie weet in die laatste dag nog wel één), waaronder ‘Jong en opgebrand’ van Bram de Brabander. Benieuwd hoe dit boek mij bevallen is? Dat lees je hieronder.
De wekker gaat. Mijn hoofd lijkt te ontploffen. Ik word gek van die irritante schelle toon. (Ik ben te lui om een leuk muziekje uit te zoeken om mee wakker te worden). Hoe kan het nu in godsnaam zo snel 7 uur zijn? Het lijkt alsof er een vrachtwagen over me heen is gereden. Neen, ik heb het de dag ervoor niet tot diep in de nacht op een zuipen gezet. En neen, ik heb ook niet tot 2 uur ’s nachts Netflix-series zitten bingewatchen. Ik ben gewoon om 23 uur netjes in mijn bed gekropen. Na zes keer snoozen, is er geen ontsnappen meer aan. Ik strompel naar de wc. Om die vervolgens helemaal onder te kotsen. Oh, ik heb gewoon buikgriep, denk ik enigszins gerustgesteld. Ik besluit een dag thuis te blijven zodat ik morgen opnieuw aan de slag kan. Ik cancel al m’n afspraken en kruip weer in bed. Hoera, opgelost. Dacht ik. Bleek het toch anders in elkaar te zitten. En zo begint het oprechte verhaal van een 28-jarige man die keihard op zijn grenzen botst. En opnieuw op zoek moet gaan naar zichzelf en zijn plek binnen de maatschappij.
Uitgeverij Elmar ~ oktober 2019 ~ 176 pagina’s ~ ISBN: 9789038927114
Bram de Brabander leeft gewoon zijn leven: hij werkt hard (maar heeft een baan die nogal wat te wensen overlaat), heeft een goed sociaal leven, houdt van reizen en woont samen met zijn vriend. Maar op een gegeven moment merkt hij dat hij moe is. Niet een *ik rust even uit en ga dan weer door* maar echt doodmoe. Hij kan al dagen amper uit zijn bed komen en zoals hij zelf zegt ‘voelt het alsof er een vrachtwagen, met een snelheid van 180 kilometer per uur’ over hem heen is geworden. En dat gevoel lijkt alleen maar sterker te worden, zelfs al gaat hij als een ‘voorbeeldig werknemer’ voor 23 uur naar bed. Daarom besluit hij eens naar zijn lichaam te luisteren: hij cancelt al zijn afspraken en besluit als dit gevoel langer aanhoudt om naar de dokter te gaan. En dat laatste zorgt voor een omslag in zijn leven. De dokter denkt namelijk dat hij weleens te maken kan hebben met een burn-out. Hij, een burn-out, dat kan toch helemaal niet? Hoewel Bram zijn twijfels zet bij die term, is hij wel blij met het label. Het helpt om te aanvaarden dat hij opgebrand is. Wat volgt zijn meer dan zes maanden waarin hij zichzelf weer op de rit probeert te krijgen: hij neemt verlof, rust goed uit en ontdekt stapje voor stapje wat hij nodig heeft en wat niet. En daar komen de nodige veranderingen zeker bij kijken.
Ik heb dit boek gekregen van de uitgeverij. Dit beïnvloedt mijn mening niet.
Oprecht verhaal
‘Jong en opgebrand’ van Bram de Brabander kreeg ik – net als De ongemakkelijke lessen van Mrs P. – als verrassing opgestuurd van de uitgeverij. En ik wist direct dat ik dit boek wilde lezen. Burn-outs komen namelijk tegenwoordig steeds meer voor en ik ben altijd wel benieuwd geweest naar het echte verhaal van iemand. Hoe ervaart iemand het en met welke dingen moet hij of zij dealen? Zo’n boek had ik gehoopt én zo’n boek heb ik ook gekregen. Bram de Brabander schrijft namelijk op zo’n open manier met de dingen waar hij mee gedeald heeft: van de dag dat hij echt niet meer zijn bed uit kwam tot het moment dat hij weer op zijn werk aankwam. Je moet echt de kracht hebben om – misschien wel juist als je nog steeds dealt hiermee – de woorden te vinden om er zo open en eerlijk over te zijn. Hoewel Bram tegen het einde nog bang is dat mensen zijn boek niet gaan lezen, heeft hij het toch aangedurfd om zijn gedachten op papier te zetten. En daar kan je als lezer alleen maar bewondering voor hebben. Je moet je namelijk niet laten leiden door angst en daarvan is ‘Jong en opgebrand’ het grote voorbeeld, want ik denk wel degelijk dat mensen dit gaan lezen én dat mensen hier iets aan hebben.
Ik krijg m’n ogen met moeite open. Ik voel me alsof er een vrachtwagen over me heen is gereden, met een snelheid van 180 kilometer per uur. Neen, ik heb het de dag ervoor niet tot diep in de nacht op een zuipen gezet. En neen, ik heb ook niet tot 2u ’s nachts Netflix-series zitten bingewatchen. Ik ben de dag ervoor gewoon gaan werken en ben als een voorbeeldig werknemer om 23u onder de wol gekropen.
Herkenningspunten
Ik deal zelf niet met een burn-out en heb dat ook nooit gedaan, maar toch was er iets in mij dat nieuwsgierig was naar de klachten en wat het met een mens doet. Ik weet namelijk dat er veel vooroordelen bestaan. En dat dit boek er nu is, gaat niet alleen onwetende mensen helpen het te begrijpen, maar gaat ook zorgen voor erkenning bij mensen die zelf dealen met een burn-out. Het is namelijk niet iets om je voor te schamen. Een burn-out hebben is niet alleen maar een beetje moe zijn en geen zin hebben om te werken. Het is mentaal veel meer. En ‘Jong en opgebrand’ schept gewoon een heel realistisch beeld en dat zorgde bij mij toch pijnlijk voor wat herkenningspunten op. Zoals het vele piekeren, het altijd het beste uit jezelf willen halen en het gevoel hebben dat je faalt. Dat laatste was misschien nog wel het pijnlijkst aangezien ik midden vorig jaar net als Bram ook plots op straat stond. En dat leverde bij mezelf een behoorlijke dip op: je gaat twijfelen aan jezelf, het feit dat je altijd dacht dat iedereen je leuk vond, bleek plots anders en meer van dit soort dingen. Genoeg over mij. ‘Jong en opgebrand’ geeft je wel tips – aan de hand van de ervaringen van Bram en van horen zeggen van bijvoorbeeld zijn psycholoog – om hier mee om te gaan.
Dagboekvorm
Natuurlijk is ieders verhaal uniek en helpt het een bij de ander wel en bij de ander niet (mediteren bijv.) Maar het is wel verfrissend om eens een verhaal van iemand anders te lezen en te weten dat je er niet alleen voor staat, dat je niet gek bent en dat er meer mensen zijn met dit soort klachten. En door de manier waarop dit verhaal is opgebouwd – in de vorm van een heus dagboek – krijg je echt inzicht zonder dat het ergens van tempo verliest. Toch gaat het nog dieper dan dat: Bram neemt zichzelf echt onder de loep. Waarom heeft hij namelijk een burn-out gekregen, tegen welke dingen liep hij aan in zijn jeugd en wat kan hij in de toekomst nu anders doen? Ik vond het bijzonder om op deze manier een soort kijkje te krijgen in de gedachtegang van Bram. Heel open, toegankelijk en toch bijna alsof je een grens over gaat. Je kunt uiteindelijk maar één ding doen en dat is wensen dat Bram de rust in zichzelf weer gaat vinden en opkrabbelt met de wijze lessen die hij heeft geleerd. Je gunt hem dat geluk oprecht!
Enerzijds geeft die extra maand rust me een goed gevoel. Ik krijg nog wat meer tijd om opnieuw tot m’n positieve te komen, hoera. Ik ga loopbaanbegeleiding volgen en me verdiepen in mindfulness, dingen waar ik anders moeilijk de tijd voor vond. Anderzijds voel ik me vaak een complete mislukking. Een dikke loser, die er amper in slaagt boodschappen te doen zonder gillend naar buiten te lopen, omdat hij het niet aankan.
Conclusie
‘Jong en opgebrand’ van de Vlaamse Bram de Brabander is oprecht een boek waar je even bij stil moet staan. Doordat Bram zo open en eerlijk is – misschien wel juist met de (foutieve) gedachte dat niemand deze woorden ooit zal lezen – krijg je niet alleen waardering voor hoe hij met zijn burn-out is omgegaan, maar haal je er tips van psychologen, ervaringsdeskundige en andere derden uit. Ik kwam namelijk pijnlijk wat herkenningspunten al tegen, laat staan als je echt dealt met een burn-out. Voor mensen die er geen ervaring mee hebben, is er genoeg informatie. Dat laatste niet op een saaie manier, helemaal niet. ‘Jong en opgebrand’ is namelijk geschreven in dagboekstijl, maar door de manier waarop Bram vertelt over al zijn moeilijkheden, leer je als lezer wel dat een burn-out meer is dan ‘alleen een beetje moe zijn’ en ‘eens je grenzen over gaan’. Er zit namelijk veel meer achter – misschien al van jongs af aan. Ik heb bewondering gekregen voor Bram: door de kracht die hij heeft om dit boek te maken en ook door de manier waarop hij alles verteld. Hij stelt zich zo kwetsbaar op en laat alle lezers kennis met hem maken. Je kunt niets anders dan oprecht hopen dat hij opkrabbelt. En dat maakt ‘Jong en opgebrand’ erg sterk.
Heb jij weleens een boek over burn-outs gelezen en wat heb je daar uitgehaald? Ik hoor het graag in de reacties hieronder! Daarnaast wil ik Uitgeverij Elmar bedanken voor het recensie-exemplaar.
