Is het je al opgevallen dat er sinds 31 augustus elke dag een artikel online is gekomen? Dat zet ik natuurlijk graag voort. Vandaar dat je vandaag leest wat ik van ‘De ketting’ van Adrian McKinty vond. Ben ik net zo enthousiast als de meeste andere lezers? Ik laat het je weten.
Het is een ochtend als alle andere. Rachel Klein zet haar dochter af bij de bushalte en begint aan haar dag. Maar een telefoontje van een onbekend nummer verandert alles. De beller vertelt Rachel dat haar dochter vastgebonden en gekneveld op de achterbank van zijn auto ligt. Als ze haar ooit weer wil zien, moet ze losgeld betalen en een ander kind ontvoeren. Dit is geen gewone kidnapping: de beller is zelf een moeder wier zoon is ontvoerd en als Rachel niet doet wat haar wordt gezegd, zullen beide kinderen sterven. Rachel maakt nu deel uit van de Ketting, een oneindig en ingenieus plan dat ouders verandert in criminelen – en iemand heel rijk maakt. De regels zijn eenvoudig, de morele keuzes onmogelijk: vind snel geld, zoek een eigen slachtoffer en bega een vreselijke daad waarvan je 24 uur geleden nog dacht dat je er nooit toe in staat zou zijn. De genieën achter de Ketting weten dat ouders alles voor hun kinderen overhebben. Wat ze niet weten is dat zelfs de sterkste ketting maar zoveel druk kan verdragen… tot hij breekt.
Uitgeverij Boekerij ~ 352 pagina’s ~ juli 2019 ~ ISBN: 9789022587898
Het zal je maar gebeuren: op klaarlichte dag ontvoert iemand je dochter, terwijl jij onderweg naar een afspraak bent die je eigenlijk niet kan missen. Maar nog net niet op plaats van bestemming, gaat je telefoon. Je blijkt onderdeel van de Ketting. Rachel, ex-kankerpatiënte en moeder van Kylie, weet niet wat haar overkomt. Ze moet dus van de kidnapper losgeld betalen, een kind ontvoeren en weer een ander gezin bedreigen. En dat binnen een paar uur tijd. Als ze niet doet wat de kidnapper – die dus ook een kind moet missen – en de bedenker van dit tafereel zeggen, wordt haar kind vermoord en gaat de kidnapper op zoek naar een ander slachtoffer. Rachel twijfelt geen moment: ze zegt haar afspraak af en rijdt terug naar huis om alles in werking te stellen. Ze zal er alles aandoen om haar dochter te redden, maar kan ze het wel aan? De politie bellen is uit den boze en hulp vragen aan iemand die je kent, mag alleen met toestemming. Het wordt een zaak van leven en dood, maar wie trekt er aan het kortste eind: Rachel, haar dochter, de kidnapper of de bedenker van de Ketting?
Ik heb dit boek gekregen van de uitgeverij. Dit beïnvloedt mijn mening niet.
Origineel plot
Na alle positieve woorden die ik over ‘De ketting’ had gelezen op social media, stond ik te trappelen om erachter te komen of ik er net zo over dacht. En dat kan ik je nu vertellen… ‘De ketting’ valt op door zijn originele plot. Ik vind het toch altijd maar weer knap om te lezen wat een auteur nu weer uit zijn mouw kan schudden – denk aan Daniëlle Bakhuis met ‘De executie’ en nu Adrian McKinty met dit boek. Ik had deze combinatie van een oude techniek met de kettingbrieven van vroeger nooit zo samen kunnen bedenken. Het is ook wat: zonder dat je het door hebt, word je onderdeel van de Ketting. Je kind wordt ontvoerd en voordat je het weet, sta je zelf op het punt om een kind te ontvoeren. Net als Rachel. Dit plot laat je gelijk nadenken over wat jij zou doen in deze situatie: zou je toch naar de politie stappen met de grote kans dat je eigen kind wordt vermoord (of vriend, ouders.. etc.) of zet je de ketting door?
Ze wurmt zich moeizaam de auto in. Het portier valt achter haar dicht. Ze denkt koortsachtig na. Ze weet dat ze niet had moeten instappen. Zo verdwijnen meisjes. Zo verdwijnen er dagelijks meisjes. Als je in de auto stapt, is het een bekeken zaak. Als je instapt, ben je voorgoed verloren.
Te snelle schrijfstijl
De vragen die je aan jezelf gaat stellen – ondanks dat jij helemaal geen onderdeel bent van de ketting en hopelijk dat ook nooit zal worden – maken het verhaal spannend. Want wat kan er gebeuren als je niet doet wat ze zeggen, wie zit erachter en wat zijn de gevolgen? Ik ben geneigd om snel door te willen lezen en door de makkelijke schrijfstijl van de auteur gaat dat ook prima. Maar daar zit gelijk een negatief punt van dit boek: de snelheid die dit boek met zich meebrengt, zorgt ervoor dat de emoties van de hoofdpersonages niet binnenkomen. Zoals de angst die Rachel zou moeten voelen, de wanhoop als ze maar een uitweg ziet dan de Ketting doorzetten, haar bezorgdheid om haar dochter als ze haar terug heeft en alles daarna. Ik voel het niet. En dat vind ik jammer, aangezien het verhaal nog sterker had kunnen zijn als ik echt in de huid kon kruipen van de personages en misschien hierdoor wel op het puntje van mijn stoel was beland.
Geen ‘wie’ maar ‘waarom
Maar wat ik wel sterk aan dit boek vind, is dat het spannend is maar niet luguber. Tijdens het lezen kreeg ik immers de vraag over de hoeveelheid kindermishandeling. Mensen die daar minder van houden in boeken, kunnen opgelucht ademhalen: het valt mee. Begrijp me niet verkeerd: kinderen bedreigen of slaan op welke manier ook sta ik niet toe. Maar als je het vergelijkt met scenes uit andere boeken, dan zijn er boeken heftiger. ‘De ketting’ gaat niet verder dan dreigingen (wel met wapens) om te voorkomen dat de kinderen niet ontsnappen en de plannen van de ouders in gevaar brengen. Maar de meeste ontvoerders blijven redelijk aardig tegen hun slachtoffers. Ze zijn immers allemaal ouder van een kind en weten dat ze hen niet bang moeten maken. Alleen hoe loopt het voor ze? Om daar achter te komen, moet je natuurlijk het boek lezen. Maar wat ik wel kan zeggen, is dat ik het niet geheel verrassend vind. Pas in het tweede gedeelte krijg je aanknopingspunten en dan is het niet de vraag ‘wie’, maar eerder ‘waarom’. Ook dat is niet erg, maar minder verrassend.
‘Je moet twee dingen goed onthouden,’ zegt een stem die wordt vervormd via een of ander apparaatje. ‘Eén: je bent niet de eerste en je zult zeker niet de laatste zijn. Twee: denk erom, het gaat niet om het geld. Het gaat om de Ketting.’ Dit moet een grap zijn, een rotstreek, zegt een deel van haar hersenen. Maar andere, dieper gelegen structuren van haar cerebellum beginnen te reageren met wat alleen maar pure dierlijke angst genoemd kan worden.
Conclusie
‘De ketting’ van Adrian McKinty heeft echt alles om een kaskraker te worden op het witte doek (en volgens mij heeft Paramount er inmiddels al goud mee in handen). Er zit een goed verhaal achter, het is spannend maar niet luguber en de filmische elementen zijn al in het boek aanwezig. Je ziet alles voor je en gaat nadenken over wat jij zou doen als je in de voetsporen van Rachel zou moeten treden. Zou je meewerken of tegenwerken? Laat ik zo zeggen: het concept is goed uitgedacht. Misschien niet helemaal realistisch om dit jaren vol te kunnen houden, maar dit boek is immers fictie. Het enige waar nog opgelet kan worden, is het uitwerken van de emoties van de hoofdpersonages. Het boek heeft zo’n enorme snelheid – door de fijne schrijfstijl van Adrian en de korte hoofdstukken – dat die ondergesneeuwd worden door het spannende plot. En dat is jammer. Het zorgde er immers voor dat ik net niet op dat puntje van mijn stoel zat en net niet de wanhoop voelde die je zo verwacht in deze situatie. Maar dit boek zal mij wel altijd bijblijven. Al is het alleen maar vanwege het originele plot waarvan ik mij nog steeds afvraag hoe je zoiets kan bedenken. Dan moet je wel een creatief (en lichtelijk bizar) brein hebben.
Heb jij ‘De Ketting’ van Adrian McKinty al gelezen en heb je er een duidelijke mening over? Laat het weten via Twitter, Facebook, Instagram of hieronder in de reacties.